Sterk gepositioneerd voor huidige uitdagingen

Duitse fabrikanten lopen al decennia voorop in productie en export. In 2024 stonden ze na China op de tweede plaats qua productie en deelden ze met de Chinezen de koppositie in export. Zelfs in deze moeilijke tijden blijven ze ongeveer 3% van hun omzet investeren in onderzoek en ontwikkeling. Voor gezamenlijke onderzoeksprojecten kan een groot aantal topexperts worden ingezet, die werkzaam zijn bij meer dan vijftig internationaal gerenommeerde onderzoeksinstituten binnen Duitse universiteiten. De hoogopgeleide en zeer gemotiveerde werknemers zijn een andere belangrijke factor achter de ontwikkeling van de sector. De industrie in Duitsland en Europa staat nog steeds voor grote uitdagingen. Maar onze bedrijven spelen daar al op in. Ik maak me op dat vlak geen zorgen.

Toch hebben we steun van de overheid nodig. Tot de topprioriteiten behoren het terugdringen van bureaucratie, het versnellen van de digitalisering, het verlagen van de energiekosten en belastingen, het verbeteren van het onderwijs en het hervormen van de infrastructuur. De Supply Chain Duty of Care Act, de Corporate Social Responsibility Directive (CSRD), de Cyber Resilience Act en de Europese ontbossingsverordening, om maar een paar voorbeelden te noemen, leggen een ondraaglijke druk op bedrijven. Afhankelijk van de omvang van het bedrijf moeten zij tussen 1 en 3% van hun omzet besteden aan documentatie – geld dat dan niet beschikbaar is voor investeringen. 

De crisis in de auto-industrie en de onzekerheden in de twee belangrijkste afzetmarkten, de VS en China, wegen zwaar op de sector. Volgens ramingen van Oxford Economics daalde de productie van werktuigmachines in Duitsland in 2024 met 4% tot ongeveer 14,8 miljard euro. De algemene economische situatie zal naar verwachting in 2025 licht verbeteren door dalende rentevoeten, normalisering van de inflatie en een heropleving van de particuliere consumptie. De binnenkomende orders zijn vorig jaar aanzienlijk gedaald. De laatste tijd zijn er echter tekenen dat het dieptepunt achter de rug is. Zelfs als de vraag naar werktuigmachines zich stabiliseert en het algemene economische klimaat licht verbetert, verwacht de VDW dat de productie met 10% zal dalen tot 13,3 miljard euro.

Ongeveer de helft van de Duitse export gaat naar de Europese buurlanden. De 450 miljoen consumenten in Europa hebben een aanzienlijke koopkracht, waardoor het continent een relevante en aantrekkelijke afzetmarkt blijft die klaar is voor een herstel van de industriële investeringen. De Duitse fabrikanten hebben een zeer goede reputatie en profiteren van de geografische nabijheid van hun klanten. We moeten dit potentieel in de toekomst nog beter benutten. De VS is de grootste afzetmarkt, met een aandeel van ongeveer een vijfde. De export is de afgelopen twee jaar met meer dan 30% gestegen. De VS trekt investeringen aan met lagere energieprijzen en belastingen, minder bureaucratie en subsidieprogramma’s. Duitse fabrikanten zullen hiervan profiteren omdat ze een breed scala aan diensten en technologieën aanbieden die niet lokaal worden geproduceerd, maar wel dringend nodig zijn voor de herindustrialisering. Een aantal Duitse fabrikanten heeft al productiefaciliteiten in de VS en zou niet worden getroffen door de invoerheffingen.

De belangrijkste factoren achter de huidige terugval van de vraag uit China, die 16% van de Duitse export vertegenwoordigt, zijn overcapaciteit in de industrie, deflatie, terughoudendheid van de consument en dalende investeringen in traditionele industrieën. De Chinese regering heeft een ‘Large Scale Equipment Renewal Plan’ gelanceerd. Er zijn gunstige leningen en subsidies beschikbaar voor de modernisering van industriële apparatuur. Samen met economische maatregelen om de consumptie te stimuleren, zou dit kunnen helpen om de verkoop in China dit jaar weer te doen aantrekken.     

De Pen – Franz-Xaver Bernhard – Voorzitter van de VDW